بهترین قابلمه برای طبخ غذا
کهن ترین وسیله پخت و پزغذا از جنس سنگ در جهان با پیشینه ۹۰۰ سال در کشور مکزیک کشف شده است.
البته گروهی از پژوهشگران و تاریخشناسان بر این باورند که انسانها دیگ سفالی را در دو نقطه مختلف از جهان اختراع کرده اند .
به گفته تاریخ شناسان اولین اختراع در آسیای شرقی در حدود ۱۶ هزار سال قبل و دومین مورد در شمال آفریقا حدود 12 هزار سال قبل ساخته شده است.
با پیشرفت علم و دانش بشر دیگ های سفالی و گلی تبدیل به قابله های مختلفى از جمله قابله های مسی، قابله های روحی، قابلمه های چدنی، انواع ست قابلمه و… بر حسب تاریخچه ى مختلف آنها و شرایط زمانی و مکانی آن منطقه ساخته شده اند.
در این مقاله سعی داریم مزایا و معایب قابله های جدید و قدیم را برایتان شرح دهیم و امیدواریم با خواندن این مطلب از این به بعد جهت خرید قابله ها و انواع ست قابلمه با دقت بیشتر و بهتری انتخاب کنید.
نگاهی به گذشته
یکی از استفاده های رایج از گذشته تا به الآن از دیگ های مسی و سفالی در کشور ایران است که از آن برای پخت آبگوشت استفاده می کنند .
بعد از گذشت سالیان دراز و با پیشرفت علم و دانش بشر که توانست فلزات طبیعی در طبیعت را کشف کند. اولین عنصر موجود در طبیعت که هم ساختاری با پیوند کووالانسی ضعیف و با ویژگی هایی از جمله رسانایى گرمایی و الکتریکی بالایی داشت عنصری به نام مس بود.
مس یک ماده معدنی ضروری برای اندام های زنده موجودات می باشد. اندام هایی که در بدن انسان میتوان مس دریافت کرد عبارتند از کبد، ماهیچه و استخوانها .
همانطور که اشاره کردیم بشر برای رفع نیاز خود بعد از دیگ های سفالی و سنگی به فلزات روی آورد تا هم به راحتی قابل حمل و سبک باشد و هم زمان ساخت آن به صرفه تر و کوتاه تر باشد و از همه مهم تر گرما را در کوتاهترین زمان ممکن انتقال بدهد.
استفاده از فلزمس وساخت قابلمه های مسی به چند دلیل بود که اولین دلیل استفاده از آن به خاطر استخراج وبهره برداری ساده و راحت این فلز بود و دومین مورد آن درخشش و جلای مس خالص، رنگ زیبا و خاص آن تنوعی بود برای جذب استفاده از این فلز موجود در طبیعت .
یکی دیگر از مزیت های قابلمه های مسی و ظروف مسی خنک نگه داشتن آب در آنها می باشد.
زیبایی فلز مس به دلیل چکش خوار بودن آن و همچنین داشتن هنروفکرخلاق مسگران اصیل ایرانى زیبایی خاصی را به این ظروف مسی از جمله دیگ ها و قابله ها از گذشته تا به امروز داده است.
اما از مزایای این نوع قابلمه ها ورود املاح مس به خوراکی ها وجود دارد و نباید به طور طولانی مدت و مداوم از آنها استفاده کرد.
ظروف پیرکس
در این بخش به توضیح مختصری در رابطه با قابلمه هایی با جنس پیرکس، چدن و قابلمه تفلون و انواع ست قابلمه تفلون ارائه می کنیم.
از قابلمه ها و ظروف پیرکس برا سرو غذا استفاده می کنند که به راحتی در روی گاز، فر یا مایکروویو قرار میگیرند و غذا در آن پخته میشوند.
نکته قابل توجه در رابطه با زمان تولید این نوع ظروف است که مربوط به دوره اختراع ظروف شیشه ای پیر کس در دوران توماس ادیسون می باشد.
ادیسون برای اختراع لامپ نیاز به ظروف شیشیه ای شفاف و در عین حال مقاوم نسبت به گرما و نور داشت.
به همین دلیل بعد از اینکه شرکتی که این نوع ظروف را برای ادیسون تولید کرد چند سال بعد شروع به تولید انواع ظروف پیرکس دردنیا نمود و آن را به بازار جهانی معرفی کرد.
نظر کارشناسان در رابطه با قابلمه های پیرکس اینگونه بیان شده که آنها را جزء دسته ظروف سالم قرار می دهند و برای سلامتی خطر ندارند وهیچگونه ماده شیمیایی وارد موادغذایی در هنگام پخت وپز غذا نمی شود.
قابلمه تفلون
در گذشته قابلمه های تفلون طرفداران زیادی داشتند اما بعد از شنیدن خبرهایی در رابطه با سرطان زا بودن این قابلمه ها از محبوبیت شان کم شد.
قابلمه های تفلون از نظر اندازه و رنگ تنوع زیادی دارند به همین علت هنوز هم بعضی از خانم ها به آن علاقه نشان می دهند.
از مزیت های قابلمه های تفلون کارکرد راحت با آن و شستشوی راحت آن ها می باشد و همچنین سبک بودن آن از ویژگی این قابلمه ها می باشد.
قابلمه های تفلون نچسب هستند و دارای7 پارچه و12 پارچه می باشند که به نام های ست7 پارچه و12 پارچه به بازار عرضه می شوند.
نکته مهم و قابل توجه این قابلمه ها این است که درصورت خرابى كف و دیواره داخلی قابلمه نباید آن را تعمیر و دوباره استفاده کرد زیرا بعد از تعمیر بازهم به مواد غذایی املاح و مواد شیمیایی اضافه می کند و بسیار خطرناک می باشند.
قابلمه های چدنی
قابلمه های چدنی چندسالی است رقیب اصلی قابلمه هاى تفلون موجود در بازار شده است.
از ویژگی قابلمه های چدنی می توان پخش حرارت یکنواخت به تمام ظرف و گرم نگه داش غذا ظرف به مدت بیشتر را مثال زد.
علاوه بر آن می توان قابلیت هایی از جمله مقاوم بودن قابلمه های چدنی و لب پر نشدن و رنگ ثابت آنها را عنوان کرد.
مزیت قابلمه های چدنى وزن سنگین آنها می باشد و که ممکن است هنگام پخت بعضی از غذاها، به ویژه صاف کردن برنج استفاده از آنها دشوار باشد.
قابلمه های چدنی به دلیل ساخته شدن از آهن و کربن اگر به مدت طولانی مورد استفاده قرار بگیرند احتمال دارد خطرهایی را به همراه داشته باشند.
به هر حال درمقایسه با قابلمه های تفلون، استیل و پیرکس انتخاب مناسبتری می باشند.
قابلمه های استیل و لعابی
اما در این بخش مزایا و معایب قابله های استیل و لعابی را برایتان شرح می دهیم.
نکته مهم این است که از قابلمه های استیل برای خورشت ها و غذاهای آبدار نباید استفاده کرد . جهت استفاده از قابلمه های استیل حتما باید درجه حرارت مناسب را تنظیم کرد تا هم ته دیگ غذا خوب در بیاید و هم قابلمه استیل دچار مشکل نشود.
در هنگام پخت غذا در قابلمه های استیل اگر غذای شما ته گرفت و یا قابلمه تغییر رنگ داد به راحتی با استفاده از مقداری سرکه می توانید آن را به روز اولش دربیارید.
در واقع میتوان گفت از ست قابلمه های استیل میتوان در هر آشپزخانه ای استفاده کرد و نگران ورود املاح و موادشیمیایی به داخل مواد غذایی نبود.
در رابطه با قابلمه های لعابی موجود در بازار باید گفت در این نوع قابلمه ها باید مواد غذایی آبدار طبخ شوند و از پخت برنج و گرم کردن دوباره غذا خودداری کرد.
با توجه به تنوع این قابلمه ها و انواع ست قابله های لعابی موجود در بازار باید به یاد داشته باشیم که به دلیل وجود ترکیبات شیمیایی موجود در ساخت این دسته از قابلمه ها امکان ورود مواد و املاح به همراه ترکیبات شیمیایی به داخل موادغذایی امکانپذیر می باشد.
مخصوصا زمانیکه این قابلمه ها در معرض غذاهای غذاهایی با پی اچ اسیدی یا قلیایی قرار گیرند می توانند واکنش های شیمیایی سریع تر و آسیب هایی را ایجاد کنند.