تأثیر بازی فکری بر کودکان
بازی های فکری و اسباب بازی ها ابزاری هستند برای رشد و پرورش افکار کودکان. والدین می توانند از اسباب بازی های فکری مختلفی که در بازار وجود دارد ذهن کودک خود را خلاق کنند. از تاثیرات مهم اسباب بازی های فکری افزایش هوش کودکان مخصوصا در سنین خیلی پایین کودکی می باشد.
امروزه تنوع اسبا بازی در دنیا بسیار زیاد شده است.
کمپانی های زیادی در حوزه اسباب بازی کودک فعالیت دارند.
عده ی دیگری از این کمپانی ها به صورت تخصصی فقط اسباب بازی های فکری تولید میکنند.
همانطور که می بینیم بازی های فکری موجود در بازار امروزه فقط برای کودکان وجود ندارد بلکه برای افراد بزرگسال نیز تولید و عرضه شده اند.
بازی فکری
اگر بخواهیم بازی فکری را تعریف کنیم میتوانیم اینطور مثال بزنیم که بازی های فکری مانند چاله هایی هستند که ذهن انسان را برای جاده پر پیچ و خم آماده میکنند.
چالش ایجاد شده در ذهن کودک باعث میشود ذهن کودک مدام درگیر حل یکسری مسائل ساده و پیچیده شود.
در واقع اسباب بازی های فکری اساس و پایه ساخت و تولید آن برای بالا بردن سطح هوش کودکان و بزرگسالان انجام گرفته است.
سالهای زیادی است که در بازار وجود اسباب بازی های ساده رونق خوبی داشته است.
اما امروزه والدین به مسئله بالا بردن سطح هوش کودکان خود اهمیت ویژهای میدهند.
والدین از دفاتر آموزشی و شناخت رنگها برای شناسایی تصاویر و رنگها ازسن دوسالگی به بعد جهت تقویت هوش فرزند خود استفاده میکنند.
در کنار آن از بازیهای مختلف فکری برای درگیر کردن فکر کودک جهت حل مسئله نیز استفاده می نمایند.
انتخاب اسباب بازی مورد نیاز با سن فرزند بسیار اهمیت ویژهای دارد.
اگر اسباب بازی مورد نظری که برای فرزند خریداری شده مناسب سن آن نباشد کودک را دچار مشکل میکند.
نکته که والدین باید به آن دقت داشته باشند این است که در انجام بازی فکری توسط کودک هدف رسیدن به مقصد نهایی اولویت ندارد. بلکه اولویت اول شناسایی آشنایی کودک با طول مسیر بازی و مواجه شدن با چالش های مختلف آن می باشد.
همراهی والدین با کودک
در بعضی از موارد مشاهده میشود که والدین یک بازی فکری را برای فرزندش خریداری کرده اند و یک بار به طور کامل آن را برای کودکشان حل میکنند و بعد کودک را با اسباب بازی خریداری شده رها میکنند.
باید گفت که این کار بسیار اشتباهی می باشد و هرگز نباید کودک را با بازی خریداری شده به این صورت تنها گذاشت.
بلکه باید در لحظه به لحظه حل کردن چالشهای موجود در بازی فکری کنار کودک بود و او را تشویق کرد.
در غیر این صورت هزینه ای که برای اسباب بازی کودک کرده اید کاری بیهوده بوده و کودک شما رغبتی برای حل دوباره بازی فکری خریداری شده ندارد.
دوران کودکی بهترین زمان برای جهت دادن به ذهن فرزندانمان می باشد.
همچنین تحقیقات انجام شده نشان داده از کودکانی که ۷۵ درصد برنامههای زندگیشان را در این دوران فرا می گیرند برای نگه داشتن هر چیزی در ذهن برای دورهای طولانی از ویژگی ذهنی بسیار خوبی برخوردارهستند.
نقش بازی های فکری دسته جمعی
امروزه با درگیر شدن والدین در حوزه های کاری مختلف، پدر و مادرها زمان لازم برای وقت گذاشتن با کودکانشان را ندارند.
درواقع عدم ارتباط گیری والدین با فرزندان و بازی نکردن آنها با کودکانشان باعث شده فرزندان به سمت بازی های کامپیوتری و انفرادی روی بیاورند.
متاسفانه در زندگی امروزه به دلیل آپارتمان نشینی های زیاد فعالیت کودکان بسیار کمتر از گذشته شده است.
وجود تکنولوژی همانطور که مزایای بسیار زیادی دارد در این نوع حوزه های کاری جایگزین بازی های فکری از نوع تحرک و لمس اجسام شده است.
باید گفت که کودکان جوامع امروزی ما مثل گذشته اغلب کودکی های نسل قدیم را انجام نمیدهند و خیلی زود وارد مرحله جدیدی در زندگی خود می شوند که این مسئله از خوشایند نیست.
برای جلوگیری از این مسئله باید والدین زمان بیشتری را با کودکان خود صرف بازی های فکری و بازی های دارای تحرک کنند تا کودکان آسیب نبینند.
به عنوان مثال یک الی دو روز در هفته را حداقل اختصاص به بازیهای دسته جمعی خانوادگی بدهند. به این صورت هم ذهن کودک برای حل مسئله در این مدل اسباب بازی به چالش کشیده میشود.
و دومین موردی که تاثیر مستقیم روی کودک می گذارد دسته جمعی فعالیت کردن برای حل یک مسئله است.
این مورد کمک می کند به کودک تا در مراحل بعدی زندگی مانند حل کردن یک معما، با مشکلات زندگی خود نیز همانگونه رفتار کند تا به راحتی آن را حل کند.
انواع بازی های فکری
بازی های یا اسباب بازی های فکری شامل:
1- بازی های حسی و حرکتی
در این نوع بازی های فکری، ذهن کودک از بدو تولد تا ۱۸ ماهگی پرورش مییابد و این بازیها برای کودک بسیار مفید است. بازی هایی مانند جامپینگ، واکر، اسباب بازی های فکری مانند حلقه های هوش، مکعب های رنگی ۴ سانتی و… باعث تقویت عضلات ریز و درشت و ذهن کودک میشود.
2- بازی های دو بعدی و سه بعدی سازی
بازی هایی که از نظر دو بعدی و سه بعدی فضایی را در ذهن کودک پرورش می دهد و برای سنین ۱۸ ماهگی و چهار سالگی به بعد بسیار مفید می باشد.
بازی های فکری دو بعدی مانند پازل های پله ای و اسباب بازی های فکری مانند میله و مهره خانه سازی گزینه خوبی برای کودکان در این سنین می باشد.
3- بازی های تحلیلی و خلاقیتی
این دسته از بازی های فکری باعث میشود ذهن کودک با چالش های حل مسئله به طور مستقیم درگیر شود.
تحلیل یک بازی باعث تقویت ذهن و هوش کودک می شود.
در اسباب بازی های خلاقانه کودک هرکجا که دوست دارد قطعه های بازی را می چیند و بر حسب خلاقیت خود، کار را کامل می کند.
4- دستهای دیگر از این نوع بازی ها مثل سرعت عملی، ادراکی و استراتژیکی برای کودکان، جهت تقویت ذهن و هوش وجود دارد که می توان از آنها نیز استفاده کرد.
تأثیر بازیهای فکری
- 1- مغز را برای مدتی طولانی جوان نگه میدارند.
- 2- به رشد اجتماعی و شناختی کودکان کمک میکند.
- 3- امکان گوشه گیر شدن و رفتار انفرادی خیلی کم خواهد شد.
- 4- همبستگی و انجام کار دسته جمعی تقویت میشود.
- 5- فکری باعث کاهش استرس می شوند.