آیا هارپ علت اصلی زمین لرزه است؟
دکتر مهدی زارع استاد پژوهشگاه بین المللی زلزله در رابطه با تغییر اقلیم و خشکسالی با وقوع زلزله این چنین گفت :
در سال های اخیر با توجه به اینکه مسئله گرمای زمین و تغییر اقلیم مورد توجه جهانی قرار گرفته است و برای مکان هایی که زلزله با قدرت بالا پیش بینی نمیشده ، بیشتر شده است.دکتر زارع با ذکر یک مثال اظهار کرد : زلزله 7.1 ریشتری در سال 1886 چارلزتون ایالت کارولینای جنوبی در حالی رخ داد که برای شرق آمریکا پیش بینی رخداد زلزله بزرگ نبود و یکی از بررسی ها این بود که عقب نشینی یخ و گرم شدن موجب باربرداری از گسل ها و تحریک آن ها برای زلزله ای به بزرگی 7.1 ریشتر شده است.
استاد پژوهشگاه زلزله نگاری ادامه داد : زلزله 9 اردیبهشت 94 در نپال باعث ذوب شدن یخ ها در هیمالیا و تأثیر تحریک گسل و زلزله بود که این موضوع در برخی مقالات مورد توجه قرار گرفت ، اما یکی از چالش های مهم در این زلزله کمبود داده ها بوده است.
وی با بیان اینکه تأثیر تغییر اقلیم و خشکسالی در زلزله در پنج سال اخیر مورد توجه قرار گرفته است افزود : این موضوع در ایالت کالیفرنیای آمریکا بسیار مورد توجه قرار گرفته است و در ایران هم از جمله موضوعات در کانون توجه بوده است.
به گفته دکتر زارع بر اساس تئوری با استفاده از پیش فرزهای موجود و روش فیزیکی می توان گفت تأثیر تغییرات در تحریک گسل زلزله دشت های برخوردار از گسل فعال که حجم های وسیعی از آب ، حدود 30 کیلومتر مکعب به بالا را از دست داده اند ، مثبت است.
دکتر زارع خاطر نشان کرد خشکسالی ، گرم شدن زمین و تغییراقلیم منجر به لرزیدن زمین نمی شود ، اما این عوامل می تواند مکان لرزه خیز را مستعد رخداد زلزله کند.
وی در رابطه با هارپ و وقوع زمین لرزه گفت : فناوری هارپ دارای قابلیت نفوذ و تغییراتی در یونوسفر است.این فناوری در سطح زمین می تواند تغییراتی به وجود آورد ، اما در عمق بالاتر تأثیر گذار نیست.وی خاطر نشان کرد بررسی زلزله های مهم در ایران در بم در دی ماه 82 ، ازگله سرپل ذهاب آبان ماه 96 و کرمان آذر ماه 96 نشان می دهد این رخداد در عمق های بالای 8 ، 10 و 23 کیلومتر به وقوع پیوسته اند ، در حالیکه بر اساس مستندات موجود ، هارپ یا هیچ اقدام دیگری توانایی اثرگذاری بر این عمق را ندارد.استاد پژوهشگاه زلزله شناسی اعلام کرد در زلزله 21 آبان 96 در سرپل ذهاب در عمق 23 کیلومتری رخ داده است و هیچ وسیله فیزیکی وجود ندارد که بتوان توضیح دهیم که به وسیله دخالت انسان و فناوری هارپ در این عمق منجر به وقوع زلزله شده است.
وی به طور واضح اعلام کرد : می توان گفت در آن نقطه بمبی هم انداخته نشده است.زیرا اگر اینچنین بود امکان وقوع زلزله ای با 7.1 ریشتر در عمق 23 کیلومتری زمین وجود نداشت.
وی خاطر نشان کرد : زلزله های ناشی از انفجار یا هر پدیده دیگری که توسط انسان رخ بدهد با پدیده های مرتبط با سطح ارتباط دارد و این بدان معناست که باعث اتفاقات و شکستگی هایی که ایجاد می شود بین 50 تا 1000 متر است.
نشست زمین ، منجر به کاهش مقاومت ساختمان ها در برابر زلزله می شود
وی در خصوص نشست زمین در ایجاد زلزله با بیان اینکه نشست زمانی می تواند به عنوان یک عامل قوی زلزله مورد بحث و بررسی قرار گیرد که ابعاد بزرگ و قابل ملاحظه ای را درگیر کرده باشد.اما اثر مشخص فرونشست ها ، کاهش مقاومت و تاب آوری ساختمان ها در برابر زمین لرزه است.